Emily trên dải cầu vồng
Phan_19
“Tối nay Teddy vui sướng như phát cuồng… và tôi cả tôi cũng vậy khi tôi nghe được tin tức này. Hồi tháng Chín, tại cuộc triển lãm ở Charlottetown, cậu ấy đã cho trưng bày hai bức tranh cậu ấy vẽ, và ngài Lewis, sống ở Montreal, đã đề nghị mua hai bức ấy với giá năm mươi đô la mỗi bức. Số tiền đó đủ trang trải cho chi phí ăn ở suốt mùa đông của cậu ấy ở Shrewsbury và sẽ làm giảm bớt gánh nặng của bà Kent. Dẫu vậy, bà ấy chẳng hề tỏ ra vui vẻ khi nghe cậu ấy báo tin này. Bà ấy bảo, ‘Ôi chao, phải rồi, giờ thì cậu cho là cậu không còn phụ thuộc gì vào tôi rồi đấy’… và khóc nức lên. Teddy rất đau lòng, vì cậu ấy chưa bao giờ nảy ra cái suy nghĩ đó. Tội nghiệp bà Kent. Bà ấy hẳn cô đơn lắm. Luôn có một rào chắn lạ kỳ nào đó ngăn cách giữa bà ấy và đồng loại. Tôi đã không đến Vạt Cúc Ngải từ lâu lắm lắm rồi. Hồi mùa hè, có một lần bác Laura nghe tin bà Kent bị ốm bèn dẫn tôi đến thăm. Bà Kent vẫn ngồi dậy và nói chuyện với bác Laura, nhưng bà ấy không nói một lời nào với tôi, chỉ thỉnh thoảng liếc nhìn tôi, đôi mắt âm ỉ một ngọn lửa kỳ quái. Nhưng khi chúng tôi đứng dậy định ra về, bà ấy nói một lần, như thế này.
“ ‘Cô rất cao. Chẳng mấy mà cô sẽ trở thành phụ nữ… và sẽ đánh cắp con trai của một người phụ nữ khác.’
“Đến lúc chúng tôi về đến nhà rồi, bác Laura bảo, bà Kent vốn từ xưa đến nay đã là người kỳ lạ, nhưng càng ngày lại càng trở nên quái lạ hơn.
“ ‘Có một số người cho là đầu óc bà ta hỏng mất rồi,’ bác ấy nói.
“ ‘Cháu không nghĩ vấn đề nằm ở đầu óc của bác ấy. Bác ấy có tâm hồn bệnh hoạn thì có,’ tôi bảo.
“ ‘Emily, cháu yêu, nói thế thì kinh khủng quá đấy,’ bác Laura nói.
“Tôi không hiểu tại sao. Nếu thể xác và trí óc có thể mắc bệnh thì tại sao tâm hồn lại không thể chứ?
Đôi khi, tôi có cảm giác chắc chắn y như thể đã chính tai nghe thấy, rằng bà Kent đã từng có lúc phải gánh chịu một tổn thương tâm hồn khủng khiếp nào đó, và vết thương đó mãi mãi không được chữa lành. Tôi chỉ ước gì bà ấy không căm ghét tôi. Tôi rất đau lòng vì bị mẹ của Teddy căm ghét. Tôi cũng không biết tại sao mình lại có cảm xúc này nữa. Chú Dean cũng là một người bạn thân thiết y như Teddy vậy, nhưng tôi sẽ chẳng buồn quan tâm nếu hết thảy những người còn lại trong dòng họ Priest có căm ghét tôi đi chăng nữa.”
“19 tháng Mười, 19…
“Ilse và bảy người đăng ký khác đã được tuyển chọn làm Đầu lâu và Cú. Tôi đã bị loại. Chúng tôi được thông báo kết quả này hôm thứ Hai.
“Tất nhiên, tôi biết thừa chính Evelyn Blake đã làm chuyện này. Ngoài cô ta ra thì còn ai khác làm thế chứ. Ilse giận điên lên: cậu ấy xé tan nát tờ thông báo trúng tuyển của cậu ấy rồi gửi trả hết đám giấy vụn đó cho nhân viên văn thư của câu lạc bộ kèm theo thư từ chối phản đối gay gắt Đầu lâu và Cú cùng toàn bộ tác phẩm của câu lạc bộ.
“Hôm nay, Evelyn đã gặp tôi ở phòng treo mũ áo và cam đoan với tôi rằng cô ta đã bỏ phiếu bầu chọn cho cả tôi lẫn Ilse.
“ ‘Có ai nói cậu không làm thế đâu?’ tôi hỏi, bằng giọng điệu mang đậm phong thái bác Elizabeth nhất.
“ ‘Có đấy… Ilse ấy,’ Evelyn cáu kỉnh nói. ‘Cậu ta bày tỏ thái độ rất xấc xược với tôi về chuyện đó. Cậu có muốn biết theo tôi nghĩ thì ai mới là người bỏ phiếu chống không?’
“Tôi nhìn thẳng vào mắt Evelyn.
“ ‘Không, chẳng cần thế làm gì. Tôi biết ai đã bỏ phiếu chống’… và tôi xoay người bỏ cô ta lại mà đi chỗ khác.
“Hầu hết thành viên Đầu lâu và Cú đều rất giận dữ trước chuyện này… đặc biệt là các thành viên Đầu lâu. Tôi nghe nói, một hai Cú đã la ó rằng đây quả là một liều thuốc hữu hiệu cho lòng kiêu hãnh của nhà Murray. Và, tất nhiên, một vài học sinh năm hai năm ba không nằm trong số chín kẻ được ân sủng nếu không bày ra cái bộ dạng hoan hỉ đầy hả hê thì cũng là vẻ cảm thông đáng ghét.
“Hôm nay bác Ruth đã nghe được chuyện này và muốn biết tại sao tôi bị loại.”
“Trăng Non
“5 tháng Mười một, 19…
“Bác Laura và tôi đã dành buổi chiều hôm nay, một người dạy, một người học, về một truyền thống của Trăng Non – cách cho dưa góp vào các bình thủy tinh đủ loại. Chúng tôi đã xếp được gọn ghẽ nguyên một lọ dưa góp mới muối to tướng, và sau khi đến xem xét một hồi, bác Elizabeth đã phải thừa nhận rằng bác ấy chẳng thể nói được phần nào do bác Laura phần nào do tôi làm.
“Chiều muộn hôm nay rất vui vẻ. Tôi đã có khoảng thời gian thoải mái ở một mình ngoài vườn. Chiều tối nay, không khí rất dễ chịu, mang đậm vẻ kiều diễm kỳ dị của một buổi tối đẹp trời giữa tháng Mười một. Lúc hoàng hôn, tuyết lất phất giăng giăng, nhưng sau đó ngừng rơi, để cả đất trời phủ dưới một tấm màn trắng mỏng tang, còn bầu không khí vừa trong sạch vừa râm ran náo nức. Kể từ hai tuần trời, gần như hết thảy mọi loài hoa, kể cả những cây cúc thúy tuyệt vời vốn vẫn giữ nguyên vẻ diễm lệ suốt cả mùa thu, đều đã bị đông lại đen sì vì băng tuyết, nhưng vạ đất vẫn được những bông cải gió trắng tinh bao bọc. Vầng trăng tròn sau đêm rằm tắm màu đỏ sương khói vừa nhô lên trên những ngọn cây. Một ánh sáng đỏ vàng rực rỡ sáng lên ở đằng Tây, sau những ngọn đồi trắng xóa lác đác vài thân cây tối. Tuyết đã xóa sạch sành sanh vẻ u buồn sâu thẳm lạ kỳ của một phong cảnh chết giữa một buổi tối cuối mùa thu, và những con dốc, những đồng cỏ của trang trại Trăng Non cổ kính đã biến hình thành một xứ sở thần tiên tắm trong ánh trăng non nhợt nhạt. Một tấm màn trắng lấp lánh phủ trên mái ngôi nhà lâu đời. Những ô cửa sổ sáng đèn của nó rực rỡ như ngọc ngà châu báu. Khung cảnh không khác gì một bức tranh trên tấm thiệp Giáng sinh. Chỉ có một làn khói mỏng manh bay lên từ cái ống khói xanh xám trên nóc bếp. Mùi lá thu cháy dễ chịu lan tỏa từ đống lửa rác âm ỉ mà bác Jimmy đang đốt trên đường. Đàn mèo của tôi cũng ở đó, rón ra rón rén, ngó nghiêng bằng đôi mắt yêu tinh, trông thật hợp thời hợp cảnh. Chạng vạng – có cách gọi thích hợp là ánh sáng loài mèo – là thời điểm duy nhất loài mèo thực sự bộc lộ bản thân. Sal Ngổ Ngáo gầy nhẳng và sáng lập lòe như bóng ma màu bạc của một con mèo. Daff chẳng khác gì một chú hổ lông xám sẫm đang lẩn trốn. Chắc chắn nó luôn đối xử với hết thảy mọi người mọi vật bằng thái độ ngạo nghễ của loài mèo: nó chẳng hạ mình trước bất kỳ ai… và cũng không bao giờ nói quá nhiều. Hai con mèo vồ vồ chụp chụp dưới chân tôi, lao về phía trước, nhảy tưng tưng lùi lại phía sau, quấn lấy nhau lăn vòng vòng… và hài hòa với buổi chiều tối nay, với cái nơi bị ám này một cách hoàn hảo đến độ không mảy may làm xáo trộn những suy nghĩ của tôi. Tôi đứng dậy hân hoan dạo bước dọc con đường, vòng quanh cái đồng hồ mặt trời và ngôi nhà hóng mát. Tôi thực tâm tin rằng, bầu không khí giống như kiểu tôi hít thở khi đó luôn khiến tôi chếnh choáng. Tôi cười nhạo chính mình vì đã thấy khổ sở biết bao khi không được chọn làm Cú! Cú kia đấy! Này nhé, tôi có cảm giác mình như một chú đại bàng non đang sải cánh hướng về phía mặt trời. Cả thế giới đang ở phía trước đợi tôi chiêm ngưỡng, học hỏi và hân hoan tận hưởng. Tương lai thuộc về tôi… và quá khứ cũng vậy. Tôi cảm thấy như thể mình vẫn luôn luôn sống ở nơi này… như thể tôi chính là một phần của hết thảy mọi tình yêu, mọi cuộc sống nơi căn nhà lâu đời này. Tôi cảm thấy như thể mình sẽ sống mãi… mãi mãi… mãi mãi… lúc này thì tôi chắc chắn vào sự bất tử. Tôi không chỉ tin vào nó mà thôi… tôi cảm thấy nó.
“Chú Dean tìm thấy tôi ở đó: tôi chưa kịp ý thức gì về sự hiện diện của chú ấy thì chú ấy đã tiến lại bên tôi rồi.
“ ‘Cháu đang mỉm cười kìa,’ chú Dean nói. ‘Ta thích nhìn phụ nữ mỉm cười một mình. Những suy nghĩ của cô ấy hẳn phải trong sáng và thú vị lắm. Ngày hôm nay có tử tế với cháu không, tiểu thư yêu quý?’
“ ‘Tử tế lắm ạ… và chiều nay chính là món quà tuyệt nhất của nó. Chiều tối nay cháu hạnh phúc vô cùng, chú Dean ạ… nguyên việc đang được sống thôi cũng làm cháu hạnh phúc rồi. Cháu cảm thấy như thể cháu đang đánh một cỗ xe bằng các vì sao. Cháu chỉ ước gì tâm trạng này được duy trì mãi, chiều nay cháu cảm thấy rất tin tưởng vào bản thân… tin tưởng vào tương lai. Cháu không sợ bất cứ điều gì. Có thể cháu không phải khách mời danh dự tại bữa tiệc thành công của cuộc đời, nhưng cháu sẽ nằm trong những người tham dự.’
“ ‘Khi ta bước trên đường, trông cháu chẳng khác gì một nhà tiên tri đang gắt gao nhìn vào tương lai,’ chú Dean nói, ‘đứng nơi đây dưới ánh trăng sáng, trắng ngần và mê mải. Làn da của cháu giống như một cánh hoa thủy tiên vậy. Cháu hoàn toàn dám áp một bông hoa trắng lên mặt… chẳng có mấy người phụ nữ dám làm thế đâu. Cháu không thật sự quá xinh đẹp, cháu biết đấy, Sao Trời, nhưng khuôn mặt cháu khiến người ta nghĩ đến những thứ đẹp đẽ… và nó còn là một món quà hiếm hoi hơn nhiều so với vẻ đẹp.’
“Tôi thích những lời khen ngợi của chú Dean. Chúng luôn khác hẳn so với cách khen của bất kỳ người nào khác. Và tôi thích được gọi là phụ nữ.
“ ‘Chú sẽ làm cháu trở nên vênh váo đấy,’ tôi nói.
“ ‘Với óc hài hước của cháu thì không có chuyện đó đâu,’ chú Dean nói. ‘Một người phụ nữ có óc hài hước sẽ không bao giờ tỏ ra vênh váo. Ngay cả bà tiên xấu xa hiểm ác nhất thế gian này cũng không thể ban hai trở ngại như thế cho một đứa trẻ đã được rửa tội.’
“ ‘Chú gọi óc hài hước là trở ngại ạ?’ tôi hỏi.
“ ‘Hẳn nhiên là thế rồi. Một phụ nữ có óc hài hước sẽ chẳng có được nơi trú ẩn nào để tránh khỏi sự thật tàn nhẫn về bản thân. Cô ta không thể hiểu nhầm về bản thân. Cô ta không thể đắm chìm trong cảm giác thương thân trách phận. Cô ta không thể thoải mái chỉ trích bất kỳ ai khác biệt với mình. Không, Emily ạ, người phụ nữ có óc hài hước không đáng để ghen tị đâu.’
“Tôi chưa từng nhìn nhận sự việc dưới ánh sáng này. Chúng tôi ngồi trên ghế đá và tranh luận hăng hái về quan điểm này. Mùa đông này, chú Dean không đi xa. Tôi rất mừng… nếu chú Dean đi tôi sẽ nhớ chú ấy khủng khiếp cho xem. Nếu không được trò chuyện với chú Dean ít nhất hai tuần một lần, cuộc sống dường như mờ nhạt hẳn. Có rất nhiều màu sắc trong các cuộc chuyện trò của chúng tôi; và thỉnh thoảng chú ấy có thể im lặng mà vẫn nói lên được bao điều. Gần như cả tối nay chú ấy đều ở trong tình trạng này: chúng tôi ngồi đó giữa bóng chiều chạng vạng, trong sự mơ màng tĩnh lặng của khu vườn lâu đời và lắng nghe suy nghĩ của nhau. Có lúc chú ấy kể cho tôi nghe về những miền đất cổ xưa và những khu chợ hoành tráng ở phương Đông. Có lúc chú ấy hỏi tôi về bản thân tôi, về việc học hành và sinh hoạt của tôi. Tôi thích một người đàn ông thỉnh thoảng cho tôi cơ hội nói về bản thân.
“ ‘Dạo gần đây cháu đang đọc gì đấy?’ chú ấy hỏi.
“ ‘Chiều nay, sau khi nén dưa xong, cháu đã đọc mấy bài thơ của bà Browning. Năm nay, bọn cháu học về bà ấy trong giờ tiếng Anh, chú biết đấy. Bài thơ cháu thích nhất là Bài thơ về chuỗi tràng hạt nâu… và cháu cảm thông với nhân vật Onora sâu sắc hơn nhiều so với thái độ của bà Browning.’
“ ‘Hẳn là thế rồi,’ chú Dean nói. ‘Đó là vì tự bản thân cháu vốn là một người giàu tình cảm. Cháu sẽ hy sinh thiên đường để đổi lấy tình yêu, giống y như Onora đã làm.’
“ ‘Cháu sẽ không yêu… một khi yêu là sẽ bị biến thành nô lệ,’ tôi nói.
“Và ngay giây phút nói câu đó, tôi thấy thật xấu hổ vì mình đã nói thế… bởi vì tôi biết thừa mình chỉ nói thế cho có vẻ khôn ngoan thôi. Tôi không thật tâm tin rằng một khi yêu là sẽ bị biến thành nô lệ… dù sao đi nữa với những người nhà Murray thì không có chuyện đó đâu. Nhưng chú Dean lại nghĩ tôi nói nghiêm túc.
“ ‘Chà, trong thế giới kiểu này thì người ta phải trở thành nô lệ của một thứ gì đó chứ,’ chú ấy nói. ‘Chẳng ai tự do cả. Có lẽ, xét cho cùng, con gái các vì sao ạ, tình yêu là vị chủ nhân dễ chịu nhất… dễ chịu hơn căm ghét… hay sợ hãi… hay nhu cầu… hay tham vọng… hay lòng kiêu hãnh. Nhân tiện, cháu xử lý cảnh yêu đương trong các câu chuyện của cháu như thế nào đấy?’
“ ‘Chú quên rồi à… hiện tại cháu không viết truyện được. Khi nào có thể viết được… chà, chú biết từ lâu là chú đã hứa sẽ dạy cháu cách yêu đương khéo léo rồi còn gì.’
“Tôi chỉ nói giỡn thế thôi, nói đùa cho vui vậy. Nhưng có vẻ chú Dean đột nhiên trở nên rất nghiêm túc.
“ ‘Cháu đã sẵn sàng học chưa?’ chú ấy hỏi, nghiêng người về phía trước.
“Trong một thoáng điên rồ, tôi thực tâm nghĩ là chú ấy sắp hôn tôi. Tôi lùi lại phía sau… tôi cảm thấy mình đỏ bừng mặt… đột nhiên tôi nghĩ đến Teddy. Tôi không biết nói gì… tôi bế Daff lên… vùi mặt vào bộ lông xinh đẹp của nó… lắng nghe tiếng gừ gừ trong lòng nó. Đúng lúc đó, bác Elizabeth kịp thời bước tới cửa ra vào, muốn biết xem liệu tôi có mang ủng cao su không. Tôi không mang… vậy nên tôi vào nhà… còn chú Dean đi về. Tôi dõi mắt từ cửa sổ nhìn theo bóng chú ấy đang tập tễnh bước trên đường. Chú ấy có vẻ cô đơn biết bao, và đột nhiên, tôi cảm thấy buồn khủng khiếp thay cho chú ấy. Khi tôi ở cạnh chú Dean, chú ấy thân thiện biết nhường nào, và chúng tôi đã vui vẻ bên nhau đến độ tôi quên mất cuộc sống của chú ấy vẫn còn một khía cạnh khác. Tôi chỉ có thể lấp đầy một góc nhỏ xíu của nó thôi. Phần còn lại ắt hẳn trống rỗng lắm.”
“14 tháng Mười một, 19…
“Vừa có một vụ bê bối mới toanh về Emily ở trang trại Trăng Non cộng với Ilse ở Hồ Blair. Tôi vừa có một cuộc trao đổi không lấy gì làm dễ chịu với bác Ruth và phải viết hết mọi chuyện ra hòng giũ sạch những cay đắng trong tâm hồn. Chuyện bé xé ra to đến mức thế chẳng vì lý do gì hết! Nhưng Ilse và tôi đúng là đã gặp vận rủi kinh khủng.
“Tối thứ Năm vừa rồi, tôi và Ilse đã cùng học môn văn học Anh. Chúng tôi đã có một buổi tối học hành hăng say và đến chín giờ thì tôi đi về nhà. Ilse tiễn tôi ra cổng. Tối đó, trời nhấp nháy sao, bóng tối phủ trùm êm ái, dịu dàng. Ngôi nhà Ilse mới thuê trọ là ngôi nhà cuối cùng trên phó Cardigan, và đằng sau nó, con đường băng qua cây cầu nhỏ vắt ngang dòng suối dẫn vào công viên. Chúng tôi có thể nhìn thấy công viên, mờ mờ ảo ảo và đầy quyến rũ dưới ánh sao.
“ ‘Đi dạo quanh công viên một vòng trước khi cậu về nhà nhé,’ Ilse đề nghị.
“Chúng tôi bướ đi: tất nhiên, tôi không nên làm thế: lẽ ra tôi phải về thẳng nhà đi ngủ, giống như bất kỳ ai bị bệnh viêm phổi nặng. Nhưng tôi vừa kết thúc đợt dùng dầu gan cá trong mùa thu – eo ôi! – và cho rằng mình có thể một lần thách thức với khí đêm. Vậy nên… chúng tôi đi. Và buổi đi dạo thật vui. Xa xa trên bến cảng, chúng tôi nghe thấy tiếng nhạc gió của rặng đồi tháng Mười một, nhưng giữa rừng cây trong công viên, không khí tĩnh lặng, bình yên. Chúng tôi rời khỏi con đường, tha thẩn leo lên một lối mòn nhỏ bên vệ đường chạy xuyên qua những cây thường xuân mảnh mai lả lướt trên đồi. Linh sam và thông lúc nào cũng tỏ ra thân thiện, nhưng chúng sẽ chẳng giống như cây thích và bạch dương mà chịu tiết lộ các bí mật: chúng chẳng bao giờ để lộ các bí ẩn của mình… không bao giờ phản bội nguồn tri thức được bảo vệ bao đời nay của chúng… và bởi vậy, tất nhiên, chúng khơi gợi nhiều hứng thú hơn bất kỳ loài cây nào khác.
“Toàn bộ sườn đồi đều tràn ngập những âm thanh dễ chịu của loài yêu tinh và những thứ mùi mát lạnh khó nắm bắt của buổi đêm… cây nhựa thơm và dương xỉ phủ băng. Dường như chúng tôi đang ở trung tâm của sự im lặng thanh bình. Đêm tối như người mẹ vòng tay ôm ấp chúng tôi và kéo chúng tôi lại gần nhau. Chúng tôi kể cho nhau nghe mọi chuyện. Dĩ nhiên, ngày hôm sau, tôi lấy làm hối hận về hành động này… mặc dù Ilse rất đáng tin cậy và không bao giờ tiết lộ bất cứ chuyện bí mật nào, ngay cả khi cậu ấy có đang giận dữ chăng nữa. Nhưng một người nhà Murray vốn không có truyền thống phơi bày tâm can ra ngoài, ngay cả với người bạn thân thiết nhất. Có điều bóng tối và mùi linh sam đã khiến người ta thực hiện những hành động kiểu đó. Và chúng tôi cũng rất vui vẻ… Ilse là một người đồng hành luôn biết khơi gợi niềm hứng khởi như thế đó. Nếu có cậu ấy làm bạn thì ta sẽ chẳng có giây phút buồn chán nào hết. Sánh vai nhau, chúng tôi đã có một buổi dạo chơi dễ chịu và khi rời khỏi công viên, chúng tôi cảm thấy đối phương thân thiết hơn bao giờ hết, lại có thêm một ký ức đẹp để chia sẻ cùng nhau. Đến chỗ cây cầu, chúng tôi gặp Teddy và Perry đang rời khỏi đường Tây. Hai cậu ấy đang đi bộ tập thể dục. Tình cờ đây lại là một trong những giai đoạn Ilse và Perry đang bất hòa đến mức không thèm nói chuyện với nhau, vậy là cả bốn chúng tôi bèn băng qua cầu cùng nhau rồi họ đi đường họ, chúng tôi đi đường chúng tôi. Tôi leo lên giường đi ngủ lúc mười giờ.
“Nhưng ai đó đã nhìn thấy chúng tôi đi bộ qua cầu. Ngày hôm sau, chuyện đã lan khắp trường, rồi đến hôm sau nữa đã lan khắp cả thị trấn: rằng Ilse và tôi lang thang trong công viên cùng Teddy Kent và Perry Miller cho tới tận mười hai giờ đêm. Bác Ruth nghe được chuyện này và tối nay đã triệu tập tôi đến để định tội. Tôi kể đầu đuôi câu chuyện cho bác ấy, nhưng tất nhiên bác ấy không tin.
“ ‘Bác biết rõ tối hôm thứ Năm, cháu về nhà từ lúc mười giờ kém mười lăm mà, bác Ruth,’ tôi nói.
“ ‘Có lẽ phần thời gian đã bị thổi phồng lên,’ bác Ruth thừa nhận. ‘Nhưng ắt hẳn phải có chuyện gì đó thì mới khơi lên một câu chuyện như thế chứ. Không có chút lửa nào đó thì làm sao mà có khói được. Emily, cháu đang giẫm theo dấu chân của mẹ cháu đấy.’
“ ‘Chúng ta đừng lôi mẹ cháu vào vấn đề này được không ạ… mẹ cháu đã mất rồi,’ tôi nói. ‘Mấu chốt là, bác Ruth, bác có tin cháu hay không?’
“ ‘Ta không tin chuyện lại tệ hại như lời đồn đại,’ bác Ruth miễn cưỡng nói. “Nhưng đấy là cháu nói về bản thân. Tất nhiên, một khi cháu còn chạy loăng quăng với Isle Burnlay và thứ rác rưởi như Perry Miller thì cháu phải đón chờ điều đó thôi. Tối thứ Sáu Andrew muốn đi dạo trong công viên cùng cháu nhưng cháu đã từ chối… ta đã nghe cháu nói thế. Tất nhiên, đó là chuyện rất đứng đắn.’
“ ‘Chính xác,’ tôi nói. “Lý do nằm ở đó đấy ạ. Chuyện gì cũng vậy thôi, quá đứng đắn thì còn gì vui thú nữa chứ.’
“ ‘Sự xấc láo, thưa tiểu thư, không có gì hài hước hết,’ bác Ruth nói.
“Tôi không định tỏ ra xấc láo, nhưng tôi thấy khó chịu khi Andrew cứ chắn trước mặt tôi như thế. Andrew rồi sẽ thành một trong những vấn đề của tôi cho xem. Chú Dean nghĩ chuyện đó rất thú vị… chú ấy cũng giống như tôi, đều biết đang có chuyện gì. Lúc nào chú ấy cũng trêu chọc tôi về cậu giai tóc đỏ của tôi – nói gọn lại là giai đỏ.
“ ‘Cậu chàng suýt nữa thành “giai điệu” rồi đấy,’ chú Dean nói.
“ ‘Nhưng chẳng bao giờ thành một bài thơ cả,’ tôi trả lời.
“Chắc chắn Andrew thân mến, tốt bụng, đáng thương là bài văn khô khan nhất trong mọi bài văn. Tuy nhiên, tôi tương đối quý mến cậu ta, miễn là cả dòng họ Murray không nhét cậu ta vào đầu tôi theo đúng nghĩa đen. Họ muốn đẩy tôi vào một cuộc đính hôn an toàn trước khi tôi đủ lớn để bỏ nhà theo tiếng gọi của tình yêu, và còn ai an toàn bằng Andrew Murray kia chứ?
“Ôi chao, như chú Dean nói đấy, nào có ai được tự do đâu… không bao giờ, ngoại trừ thảng hoặc một vài giây phút ngắn ngủi khi ánh chớp đến, hay những khi, như trong buổi tối tôi nằm trên đống cỏ khô, tâm hồn thoáng trượt vào cõi vĩnh hằng. Hết thảy những tháng ngày còn lại trong cuộc đời, chúng ta đều là nô lệ cho một thứ gì đó… truyền thống… tục lệ… tham vọng… những mối quan hệ. Và thỉnh thoảng, như tối nay, tôi thấy những mối quan hệ chính là ràng buộc gắt gao hơn hết thảy.”
“Trăng Non
“3 tháng Mười hai, 19…
“Tôi đang ở đây trong căn phòng yêu dấu, bên cạnh là ngọn lửa bập bùng trong chiếc lò sưởi nhỏ được bác Elizabeth cho phép đốt. Một ngọn lửa trong không gian thoáng đãng luôn mang lại cảm giác dễ chịu, nhưng nó còn dễ chịu hơn gấp mười lần nếu được thắp lên giữa đêm bão tố. Tôi dõi mắt từ cửa số quan sát cơn bão, cho tới khi bóng tối buông xuống. Có một nét quyến rũ độc nhất vô nhị tỏng cảnh tuyết nhẹ nhàng rơi xiên xiên từng sợi từng sợi xuống những thân cây tối sẫm. Tôi viết vào cuốn sổ Jimmy một bản miêu tả về nó đúng như tôi đã quan sát. Từ lúc đó, gió đã nổi lên và giờ phòng tôi tràn ngập tiếng tuyết khẽ thở dài u oán, vọng đến từ rừng vân sam nhà ông John Ngạo Mạn. Có những âm thanh trang nhã xiết bao… còn trang nhã hơn nhiều so với bất kỳ thứ gì nhìn được bằng mắt thường. Tiếng gừ gừ của Daff trên tấm thảm kia chẳng hạn… và tiếng ngọn lửa lách tách lốp bốp… tiếng chút chit sột soạt của dân chuột đang chè chén sau tấm ván ốp tường. Tôi thích ở một mình trong phòng như thế này. Tôi thích nghĩ rằng đến cả đàn chuột cũng được vui vẻ. Và trong tôi trào dâng biết bao niềm thích thú nhờ hết thảy những đồ đạc nhỏ bé của tôi. Đối với tôi, chúng mang một ý nghĩa mà không ai khác cảm nhận được. Trong căn phòng của tôi ở nhà bác Ruth, không một giây phút nào tôi cảm thấy thoải mái như ở nhà, nhưng khi trở về nơi đây, tôi đã bước vào vương quốc của mình. Tôi thích đọc sách ở đây… mơ mộng ở đây… ngồi bên cửa sổ và nhào nặn một tưởng tượng vui tươi nào đó thành những vần thơ.
“Tối nay tôi đọc một trong những cuốn sách của cha. Mỗi khi đọc sách của cha, tôi đều cảm thấy gần gũi cha một cách vô cùng dễ chịu… như thể tôi có thể đột nhiên liếc mắt lại phía sau và nhìn thấy cha. Và nhiều khi, tôi tình cờ bắt gặp những ghi chú được cha viết lại bằng bút chì bên lề sách, chúng giống như một tin nhắn cha gửi vậy. Cuốn sách tôi đọc tối nay rất đặc sắc… đặc sắc trong cốt truyện và trong tư tưởng… đặc sắc trong sự nắm vững chủ đề và cảm xúc nồng nàn. Khi đọc cuốn sách này, tôi cảm thấy mình thật tầm thường rỗng tuếch – thế lại tốt cho tôi. Tôi tự nhủ, ‘Tội nghiệp mi, kẻ kém cỏi đáng thương, mi có bao giờ tượng tượng được mi biết viết văn không? Nếu có thì giờ đây, ảo tưởng của mi đã vĩnh viễn bị xé toạc để mi nhìn thấy bản thân mình trong sự tầm thường trần trụi của mi.’ Nhưng rồi tôi sẽ thoát khỏi trạng thái tâm lý này… và lại tin tưởng rằng tôi biết viết một chút… và tiếp tục hào hứng sáng tác các bản phác thảo và các bài thơ cho tới khi tôi có thể làm được tốt hơn. Một năm rưỡi nữa, lời hứa của tôi với bác Elizabeth sẽ hết hạn và tôi lại có thể viết truyện. Còn từ giờ cho đến lúc đó… hãy kiên nhẫn! Hiển nhiên, đôi khi tôi thấy phát mệt vì cứ phải nói ‘hãy cố chịu đựng và kiên nhẫn.’ Thật khó có thể không đồng thời nhìn thấy kết quả của những đức tính đáng trân trọng ấy. Đôi khi, chỉ muốn vùng ra và thích nôn nóng thế nào thì nôn nóng. Nhưng tối nay thì không phải vậy. Tối nay, tôi cảm thấy mãn nguyện như con mèo nằm trên thảm vậy. Kể mà biết cách kêu gừ gừ thì tôi đã kêu lên rồi.”
“9 tháng Mười hai, 19…
“Tối nay là tối Andrew. Anh ta đến, đóng bộ bảnh bao chải chuốt như thường lệ. Tất nhiên, tôi thích một chàng trai biết cách chăm sóc diện mạo, nhưng thực tình Andrew chăm sóc hơi thái quá. Lúc nào cũng vậy, trông anh ta cứ như thể vừa mới được hồ cứng, là ủi phẳng lì và sợ hãi không dám cử động, cười nói vì chỉ e sẽ bị nứt toác ra. Nghĩ về chuyện này mới thấy, tôi chưa bao giờ nghe thấy Andrew cười đùa sảng khoái. Và tôi biết hồi còn nhỏ, anh ta không bao giờ săn lùng kho báu cướp biển. Nhưng anh ta là người tốt bụng, biết phải trái và gọn gàng, móng tay lúc nào cũng sạch bong, và người quản lý ngân hàng rất có cảm tình với anh ta. Anh ta lại còn thích mèo nữa… nếu chúng yên phận! Ôi chao, tôi không xứng đáng có một người họ hàng như thế!”
“5 tháng Một, 19…
“Kỳ nghĩ đã kết thúc. Tôi đã có hai tuần tươi đẹp tại mái nhà Trăng Non cổ kính trùm mũ trắng tinh. Trước hôm Giáng sinh, tôi đã nhận được năm thư chấp thuận. Thật lạ là tôi đã không phát cuồng. Ba thư chấp thuận thuộc về ba tờ tạp chí không trả bất cứ thứ gì làm nhuận bút ngoài việc đặt báo dài hạn. Nhưng hai thư chấp thuận còn lại được đi kèm hai tấm séc – một tấm hai đô là trả cho một bài thơ và một tấm mười đô la trả cho Cát thời gian, rốt cuộc cũng đã được lựa chọn – truyện ngắn đầu tiên của tôi được đăng tải. Bác Elizabeth nhìn hai tấm séc và nói với vẻ băn khoăn:
“ ‘Theo cháu thì ngân hàng có thực sự trả cháu tiền mặt cho mấy thứ này không?’
“Bác ấy khó có thể tin được chuyện này, thậm chí cả sau khi bác Jimmy đã mang chúng tới Shrewsbury lĩnh rút tiền mặt.
“Tất nhiên, tiền được dùng trang trải chi phí của tôi ở Shrewsbury. Nhưng tôi cũng đã tự giải trí bằng cách vạch ra rất nhiều kế hoạch để tiêu số tiền đó nếu tôi được tự do tiêu pha.
“Perry nằm trong đội ngũ học sinh trung học tham gia thi hùng biện với cánh con trai ở học viện Queen trong tháng Hai. Cầu Chúa phù hộ cho Perry; được chọn làm thành viên trong đội đó là một vinh dự lớn lao. Cuộc thi hùng biện này là một sự kiện thường niên và trường Queen đã giành thắng lợi trong suốt ba năm rồi. Ilse đề nghị hướng dẫn Perry cách diễn thuyết và cậu ấy đã gặp rất nhiều vấn đề với Perry, đặc biệt là với nỗ lực tránh cho cậu ta đừng nói ‘phát trỉn’ mỗi lúc cậu ta định nói ‘phát triển’. Ilse quá tốt mới làm như thế, vì cậu ấy thực tâm không thích Perry. Tôi hy vọng Shrewsbury sẽ chiến thắng.
“Học kỳ này, trong lớp tiếng Anh, chúng tôi học Những đoản khúc về đức vua. Trong các bài thơ này có một số điểm khiến tôi thích thú, nhưng tôi ghét hình ảnh Arthur của Tennyson. Nếu tôi mà là Guinevere, tôi sẽ cho đức vua vài cái bạt tai… nhưng tôi sẽ không phản bội ông vì Lancelot, anh ta cũng đáng ghét y như thế thôi, chỉ là theo một cách khác. Về phẩn Geraint, nếu tôi mà là Enid, tôi đã cắn anh ta rồi. Những ‘nàng Griselda’[1] kiên nhẫn’ này xứng đáng nhận hết thảy những gì đã được dành cho họ. Tiểu thư Enid ạ, nếu cô mà là một Murray ở trang trại Trăng Non, cô sẽ khiến chồng cô biết điều hơn và anh ta sẽ vì thế mà càng yêu cô hơn.
[1] Griselda là một nhân vật dân gian nổi tiếng kiên nhẫn và phục tùng, luôn tuân theo mọi yêu cầu của chồng mà không một lời phản đối, oán trách, ngay cả khi người chồng đòi giết chết hai đứa con của họ hay khi ông ta đuổi nàng đi để cưới người phụ nữ khác. Nhân vật Enid trong Những đoản khúc về đức vua (Idylls of the King) cũng là một nhân vật luôn phục tùng, bất kể chồng nàng Geraint có đối xử với nàng bất công ra sao.
“Tối nay tôi đọc một câu chuyện. Nó kết thúc không có hậu. Tôi đã vô cùng khổ sở cho tới tận khi đã sáng tạo một kết thúc hạnh phúc cho nó. Tôi sẽ luôn luôn cho các câu chuyện của tôi một cái hạnh phúc. Tôi không quan tâm liệu nó có ‘trung thành với cuộc sống’ hay không. Nó trung thành với cuộc sống đúng như nó nên thế và vậy thì còn chân thực hơn cái kết khác nhiều.
Lưu địa chỉ wap để tiện truy cập lần sau. Từ khóa tìm kiếm: chatthugian
